Kuruluşundan bugüne Doğuş İnşaat'ın yurtdışında ve yurtiçinde yer aldığı projeler hakkında bilgi verir misiniz? Şimdiye dek kaç ülkede yer aldınız?
Doğuş İnşaat olarak 1951'den bugüne kadar yurtiçinde ve yurtdışında 250'den fazla mega projeyi hayata geçirdik. Şimdiye dek Türkiye dâhil 13 ülkede mega projeler gerçekleştirdik. Bunların birçoğunda enleri ve ilkleri başardık. 70'li yıllarda Türkiye'de ilk kez Türk işçisi, teknisyeni, mühendisi, müteahhidi ve finansman kurumlarıyla gerçekleştirilen baraj projesi olan Haşan Uğurlu Barajını hayata geçiren şirket olduk. 90'lı yıllara geldiğimizde, yabancı ve yerli ortak olmaksızın inşa ettiğimiz Edirne-Kınalı Otoyolu, Dünya Bankası tarafından kredi verilen ilk Türk projesi oldu. Doğuş İnşaat tarafından yapımı tamamlanan Kiev Dnieper Köprüsü 2007'ye kadar Ukrayna'da bir Türk firması tarafından gerçekleştirilmiş en büyük proje. Doğuş İnşaat'ın 2008'de yapımını gerçekleştirdiği Sofya Metrosu Genişletme Projesi ise bir Türk firması tarafından Bulgaristan'da gerçekleştirilen ilk metro projesi ve en büyük altyapı projesi oldu. Kazablanka-Tanger Otoyolu projesi ile Fas Krallığı'nda iş alan ilk Türk müteahhitlik şirketi olarak bu ülkede Türk müteahhitliğinin gelişmesinin önünü açtık. Yakın zamanda Türkiye'de ortaklık olmadan alınmış en büyük metro projesi olan Üsküdar-Ümraniye-Çekmeköy Metrosunu tamamlayarak İstanbul'umuza kazandırdık. Şimdi de bu hattın uzantısı olan Çekmeköy-Sancaktepe-Sultanbeyli Metrosu ile Sarıgazi TaşdelenYenidoğan Metro Hattı'nın yapımını gerçekleştiriyoruz. 70 yıldır bize duyulan güvenle yaptığımız her işte, sunduğumuz her hizmette insanlık için değer yaratmanın sorumluluğunu taşıyoruz.
Doğuş İnşaat'ın ulaştığı büyüklük hakkında sayısal verilerle de destekleyerek bilgi verir misiniz?
Bu zamana kadar; 1.515 km'lik yol, 43 km'lik köprü ve viyadük, 340 km'lik metro ve tünel, toplamda 3.350 MW elektrik üreten 21 baraj ve hidroelektrik santrali gibi altyapı projelerini hayata geçirdik. Buna ek olarak, metro projeleri kapsamındaki istasyonlar da dâhil toplam 3,45 milyon metrekarelik bir inşa hacmine sahip, alışveriş ve eğlence merkezi, ofis, yaşam ve endüstriyel alan projelerini de kapsamlı portföyümüze dâhil ettik. Ayrıca şirket, Doğuş Grubu gayrimenkul yatırımları kapsamında 2,6 milyon metrekarelik inşa alanına sahip bina yapımı gerçekleştirildi. Bu verileri bazı örneklerle somutlaştırmak isterim. Doğuş İnşaat'ın şimdiye kadar inşa ettiği kapalı alanın yüzölçümü, Monako'nun yüzölçümünden daha büyüktür. Doğuş İnşaat'ın şimdiye kadar baraj yapımında kullandığı beton ile Mısır'ın en büyük ve en eski piramidi olan Keops Piramidi'nin içi 2,5 kez doldurulurdu. Metro ve tüneller konusunda kendini kanıtlamış bir şirket olarak son 10 yılda gerçekleştirdiğimiz tünel inşaatı ile 4 adet Manş Tüneli uzunluğunda tünelin yapımını gerçekleştirilebilir. Bütün bunları yaparken yüksek teknolojileri yaratıcı mühendislikle birleştirerek her türlü coğrafi zorluğa meydan okuyoruz.
Yakın zamanda tamamlanan ve hâlihazırda devam eden projelerinizi de öğrenmek isteriz. Şu an nasıl bir yoğunluk içerisindesiniz?
Şu anda Türkiye, Katar, Hindistan, Suudi Arabistan, Ukrayna ve Gürcistan gibi ülkelerde faaliyetlerimiz devam ediyor. 2020'de ülkemiz için çok değerli projeleri tamamlayarak hizmete açma başarısını gösterdik. Türkiye'nin doğubatı ve kuzey-güney akşamını birbirine bağlayan Kömürhan Köprüsü Bağlantı Tüneli ile Yolu projesini tamamladık. Cumhurbaşkanımızın da teşrifleriyle hizmete açılan ve kendi kategorisinde orta açıklığı itibarıyla dünyada 4'üncü olan bu köprüyü memleketimize ve insanımıza kazandırdık. İstanbul'un en prestijli projelerinden Eminönü-Alibeyköy Tramvay Hattı da yakın zamanda hizmete açılan projeler arasında. Haliç sahili boyunca uzanan bu hat, Türkiye'nin ilk katenersiz tramvay hattı olma özelliğini taşıyor. Yurtdışına bakacak olursak, Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'da Ortadoğu'nun en prestijli ve ileri teknolojili hastanelerinden biri olan Aldara Hastanesi ve Tıp Merkezi hizmete girdi. Yine Bulgaristan'daki ikinci metro projemiz olan Sofya Metrosu Genişletme Projesi, Hat III Lot 4 tamamlanarak hizmete açıldı. Son olarak da Katar'da Alrayyan Yolu projesi ile dâhil olduğumuz Sabah Al Ahmad Koridoru'nun resmi açılışı yapıldı. Devam eden projelerimizden birkaç örnek vermem gerekirse; ÇekmeköySancaktepe-Sultanbeyli Metrosu ile Sarıgazi Taşdelen-Yenidoğan Metro Hattı'nda bugün itibarıyla 25 farklı lokasyonda şantiyelerimiz çalışmalarını sürdürüyor. Yakın zaman önce projemizde ikinci TBM çalışmalarını da başlatmıştık. Kademe kademe tamamlanarak hizmete açılması planlanan hatta, uzun hattımızın toplam ilerlemesi %16 düzeyinde. Buradaki 3 istasyonun 2023 yılı başında tamamlanarak hizmete açılmasını planlıyoruz. Uzun hattın kalan kısmı için ise Ekim 2023 dönemini hedefliyoruz. Ankara-Sivas Demiryolu, Kayaş-Yerköy YHT Hattı'nda üstyapı ve elektromekanik işleri yapım çalışmalarına devam ediyoruz. 151 km güzergâh uzunluğu bulunan projenin işletmecilik hızı 250km/h olacak. Proje kapsamında iki adet istasyon binası ile bir adet kumanda merkezi binası yer alıyor. Hindistan'da Mumbai Metro Hat 3 projesinde de tünel çalışmalarımız devam ediyor. Bu projede, 5 istasyon ve 3,55 km uzunluğunda çift hat tünelin yapımı ve elektromekanik işler de dâhil olmak üzere 5,05 km uzunluğundaki metro hattının yapımını gerçekleştiriyoruz.
Doğuş İnşaat olarak bugüne dek yaptığınız işlerin toplam proje bedeli ne kadara ulaştı?
Bugüne dek inşaat ve müteahhitlik sektöründe gerçekleştirdiğimiz işlerin toplam değeri 28,2 milyar doları buldu. Bu kapsamda 250'den fazla altyapı ve üstyapı projesini hayat geçirdik. Uluslararası şirketlerle kurduğumuz ortak girişim ve konsorsiyumlar ile yerimiz her geçen gün daha da güçlenirken, yalnızca Türkiye'de değil, Orta Doğu, Kuzey Afrika, Doğu Avrupa ve Körfez ülkelerinde de mega projeleri hayata geçirmeye devam ediyoruz.
Ukrayna'da inşa edilecek Yeni Kremençuk Köprüsü de yer aldığınız dev projeler arasına girdi. Hem bu projenin detaylarını hem de Ukrayna'da şimdiye dek yaptığınız diğer projeleri öğrenebilir miyiz?
Yeni Kremençuk Köprüsü projemiz 400 milyon dolarlık bedeliyle ülkenin en büyük projelerinden biri. "Ukrayna Büyük Yüksek teknolojileri yaratıcı mühendislik ile birleştirerek her türlü coğrafi zorluğa meydan okuyoruz. İnşa" programı kapsamında Ukrayna'nın Kremençuk şehrinden geçen Dnipro Nehri üzerindeki bölgeye eğik askı metoduyla yapılacak bir köprü projesini inşa edeceğiz. Toplam uzunluğu 720 metre olan köprünün orta açıklığı 360 metre ve pitonlarının bitmiş yüksekliği de 104 metre olacak. İki şeritli ve çift yönlü karayolu trafiğine göre planlanan köprü, yaya yürüme yollarıyla beraber yaklaşık 30 metre genişliğe sahip. Proje için en ileri ve coğrafyaya en uygun mühendislik çözümlerini geliştiriyoruz. Bu kapsamda, kompozit diye tabir ettiğimiz çelik segmentlerin üzerine beton döşemeyi tercih ettik ve tasarım çalışmaları tüm hızıyla devam ediyor. Toplamda 9 bin tona varan çelik imalat işleri olacağını öngörüyoruz. Kremençuk Köprüsü, Doğuş İnşaat'ın Ukrayna'da gerçekleştireceği 4'üncü büyük proje olacak. Daha öncesinde Dinyeper Demiryolu ve Otoyol Köprüsü, Borispol Uluslararası Havalimanı, Zaporizhzhya Leftbank Atıksu Arıtma Tesisi gibi imza projeleri Ukrayna'da hayata geçirmiştik. Bunlardan Dinyeper Demiryolu ve Otoyol Köprüsü inşası, bir Türk müteahhitlik şirketinin 2007 yılına kadar Ukrayna'da gerçekleştirdiği en büyük proje olarak tarihe geçti.
Doğuş İnşaat'ın inşaat ve müteahhitlik alanlarında verimli gördüğü dış pazarları da konuşmak isteriz. Büyüme hedefleriniz arasında hangi ülkeler/bölgeler var?
Bir süredir sektörde yaşanan dalgalanmalar Doğuş İnşaat'ın ağırlıkla hâlihazırda aktif olduğu ülkelerle birlikte belli ülkelere odaklanmasına neden oldu. Türkiye, Katar, Hindistan, Suudi Arabistan, Ukrayna ve Gürcistan gibi faaliyetlerimizin devam ettiği ülkelerin yanı sıra Fas, Kazakistan, Umman ve Libya gibi daha önce aktif olduğumuz ülkelerde de iş geliştirme çalışmalarımız devam ediyor. İstikrarlı bir şekilde yürüttüğümüz odaklı iş geliştirme faaliyetleri ile altyapı projelerindeki potansiyel ve uzmanlığımızı hedef bölgelere taşımayı hedefliyoruz. Bunu yaparken grubumuzun aktif olduğu pazarlardaki gücünü değerlendirmek bizim için en önemli fırsatlardan. Ayrıca artan fırsatlar dâhilinde Asya-Pasifik ülkeleri ile Sahraaltı Afrika ülkeleri de hedef bölgelerimiz arasında yer alıyor.
2021 yılına ve yakın döneme ilişkin ne tür plan ve hedefler belirlediniz?
Önümüzdeki dönemde altyapı projelerindeki potansiyel ve uzmanlığımız ile güçlü bir bölgesel ve küresel oyuncu olma hedefimizi sürdüreceğiz. Bu dönemde yabancı kredi kuruluşlarının finansman modellerine ayak uydurabilecek yapılanmamızı tamamlamayı planlıyoruz. Doğuş İnşaat, yürüttüğü projeler kapsamında yer alan yüksek teknoloji, know-how, spesifik yazılım ve donanım gerektiren sistemler için de dünyanın önde gelen uzman sistem sağlayıcılarıyla Bugüne dek inşaat ve müteahhitlik sektöründe gerçekleştirdiğimiz işlerin toplam değeri 28,2 milyar doları buldu. alt-ortaklıklar ve uzun dönem işbirlikleri kurmak arzusundadır. Riskleri azaltmak adına, sektörde rekabette bizi öne çıkaracak tüneller ve raylı sistemler, otoyollar ve köprüler, deniz işleri ve enerji projeleri gibi iş kollarına odaklanmış durumdayız. Doğuş Grubu ve Doğuş İnşaat, 2021'de de sağlam ve güvenilir marketler ile güvenli finansmanı olan projelerde odaklı bir şekilde iş takibine devam edecektir.
Doğuş İnşaat, aynı zamanda Engineering News Record (ENR) listesinde öne çıkan firmalar arasında. Böylesi önemli bir listeye sizi taşıyan başarının detaylarında neler var?
Doğuş İnşaat olarak ENR tarafından her sene belirlenen "Dünyanın En Büyük 250 İnşaat Firması" sıralamasında 2003'ten bu yana yer alıyoruz. ENR bu sıralamayı yaparken müteahhitlik şirketlerinin bir önceki yıl elde ettikleri yurtdışı proje gelirlerini esas alıyor. Buradaki en önemli kıstas, uluslararası tecrübe ve bilinirlik. Doğuş İnşaat gittiği her coğrafyaya en yüksek kalitede ve standartları belirleyen iş yapış şeklini de götürüyor. Bu kapsamda coğrafyaya uygun mühendislik çözümleri geliştirebilme kabiliyetimiz, bizi pazarda ileri taşıyor. Ekibimizin genç, dinamik ve teknolojiyi kucaklayan bir yapıda olması bu başarıdaki en önemli detaylardan. Yaşanan gelişmelerden hareketle inşaat sektöründe nasıl bir tablo görüyorsunuz? Türk firmaları açısından yurtdışı pazarlarda ne tür fırsatlar söz konusu? 2020 yılı, Covid-19 pandemisinin de etkisiyle sektörde dalgalanmaların yaşandığı benzersiz bir dönem oldu. Küresel inşaat sektörü de bu pandemiden en yoğun etkilenen sektörlerden biri. Ekonomik faaliyetler üzerindeki kısıtlamalar nedeniyle tedarik zincirinde bozulmalar yaşandı. Altyapı başta olmak üzere inşaat yatırımlarında hissedilir bir azalmayı hep birlikte yaşadık. Sektör salgın sürecine kırılgan bir durumda yakalandı. Engineering News Record (ENR) tarafından belirlenen "Dünyanın En Büyük 250 İnşaat Firması" 2020 raporuna göre; firmaların yurtdışı müteahhitlik gelirleri bir önceki yıla göre %2,9 düşüş göstermişti. Bu dalgalanmalara rağmen Türk firmaları 2020'de yurtdışında 21,6 milyar USD değerinde taahhüt projesi üstlendi. Aynı şekilde Türkiye'nin, "2020 Dünyanın En Büyük 250 Uluslararası Müteahhidi" sıralamasında 44 firma ile Çin'in ardından ikinci sıradaki yerini koruması çok önemli. Önümüzdeki dönemde petrol fiyatlarındaki yükseliş sebebiyle petrol zengini ülke ve bölgelerde altyapı yatırımlarında bir artış ümidi mevcut. Bu da Türk firmalarının hâlihazırda aktif olduğu Katar, Suudi Arabistan, Kuveyt ve Irak gibi ülkeler için yeni fırsatlara kapı aralayacaktır. Petrol ihraç eden ve gelişmekte olan Sahraaltı Afrika ülkeleri de yeni dönemde gözlerin çevrileceği pazarlar arasında. Yine sektörde lider konumda bulunan Rusya ve ülkemizle ikili ilişkilerini her geçen gün kuvvetlendiren Ukrayna pazarında da Türk müteahhitlik sektörü için fırsatlar artabilir.
Kaynak: İnşaat Dünyası